Παρασκευή 17 Απριλίου 2009

Από την Υδραυλη στο εκκλησιαστικό όργανο


Οι ρίζες του εκκλησιασικού οργάνου βρίσκονται βαθειά στην αρχαιότητα και συγκεκριμένα στους Ελληνιστικούς χρόνους.Τον τρίτο π.Χ. αιώνα ο έλληνας εφευρέτης Κτησίβιος ανακαλύπτει την εμβολοφόρο αντλία, βελτιωμένη έκδοση της οποίας χρησιμοποιείται και σήμερα, αφού πρώτα σημάδεψε την βιομηχανική επανάσταση τον δέκατο όγδοο αιώνα.
Το αμέσως επόμενο βήμα είναι να υποκύψει στις πιέσεις της αοιδού συζύγου του, της Λαϊδος (όχι της γνωστής Κορίνθιας...) και να προχωρήσει στην κατασκευή ενός πνευστού μουσικού οργάνου με 24 μπρούντζινους αυλούς διαφορετικού μήκους, διαμέτρου και θέσης εγκοπών το οποίο τροφοδοτούταν από αέρα που συμπιέζονταν μέσα σε δοχείο με νερό.Μία μεγενθυμένη έκδοση των αυλών του θεού Πάνα!
Και το όνομα αυτής: ΥΔΡΑΥΛΙΣ.
Ο ρωμαίος ιστορικός της τεχνολογίας , ο Βιτρούβιος, ειναι αυτός που κατέστησε γνωστή την ύπαρξή της στην Ευρώπη.Εκτενής αναφορά περιλαμβάνεται στο σύγγραμμά του De Architectura, όπου και αναφέρεται με διθυραμβικά σχόλια στην εν λόγω κατασκευή.
Χρειάστηκε να περάσουν πάνω από δύο χιλιάδες χρόνια μέχρις ότου ο καθηγητής κ.Παντερμαλής ανακαλύψει μια ύδραυλη στις ανασκαφές στην Πιερική γη και συγκεκριμένα στο Δίον.
Κι όμως, ήδη από τον έβδομο μ.Χ. αιώνα το εκκλησιαστικό όργανο άκμαζε τόσο στην δυτική(καθολική) όσο και στην ανατολική (ορθόδοξη) Ευρώπη.Κατά τους μεταγενέστερους αναγεννησιακούς χρόνους μάλιστα, η κατασκευή του εξελίχτηκε εντυπωσιακά, κατασκευάστηκαν δε όργανα που αποτελούσαν πραγματικά έργα τέχνης.
Πληθώρα συνθετών έγραψαν μουσικά κομμάτια, ειδικά για το εκκλησιαστικό όργανο, του οποίου ο ήχος μπορεί να χαρακτηριστεί απλά... ΜΕΓΑΛΟΠΡΕΠΗΣ.
Η πλέον γνωστή σύνθεση είναι η toccata & fugue d minor του J.S.Bach.